Cukrzyca

Cukrzyca to choroba cywilizacyjna, którą można w prosty sposób wykryć na podstawie badań laboratoryjnych

Podstawowym badaniem diagnostycznym jest oznaczenie poziomu insuliny we krwi. Insulina to hormon powstający w trzustce i istotny w procesie regulowania stężenia glukozy we krwi. Badanie wykonuje się na podstawie próbki krwi pobranej od pacjenta na czczo.
Nie ma jednej, z góry określonej normy poziomu insuliny, ponieważ wynik analizuje się z uwzględnieniem wieku, płci, a także w odniesieniu do stężenia glukozy.

Ogólne normy glukozy we krwi - po posiłku i na czczo
Wynik prawidłowy: 70 - 99 mg/dl (3,9 - 5,5 mmol/l)
Wynik ponad normę (stan przedcukrzycowy): 100 - 125 mg/dl (5,6 - 6,9 mmol/l)
Cukrzyca: ≥126 mg/dl (7,0 mmol/l) cukrzyca jest diagnozowana, jeżeli podobny wynik diagnozowany jest w dwóch pomiarach.

Tensoval BP Monitor

Badanie znane jako krzywa obciążenia glukozą (OGTT) pozwala na ocenę zmian poziomu glukozy w organizmie i wykrycie nieprawidłowości w gospodarce cukrowej. Na tej podstawie diagnozuje się cukrzycę typu 2. oraz cukrzycę ciążową.

Test obciążenia glukozą polega na kilkukrotnym oznaczeniu poziomu glukozy, co wymaga kilku wkłuć w określonych odstępach czasu. Standardowo stężenie glukozy mierzy się najpierw na czczo, a następnie podaje się pacjentowi roztwór glukozy w określonej dawce - 75 g. Po godzinie krew pobiera się ponownie, by skontrolować zmiany. Jest to dwupunktowa krzywa obciążenia glukozą. Przeprowadza się też badania z dodatkowymi pomiarami również po drugiej godzinie od podania glukozy.

Pojedyncze testy nie zawsze dają jednoznaczną diagnozę, dlatego rozwiązaniem jest profil cukrzycowy. Wykonanie pełnego pakietu kilku badań daje szansę na wczesne wykrycie cukrzycy i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

W diagnostyce cukrzycy przeprowadza się też badanie poziomu HbA1c we krwi, czyli hemoglobiny glikowanej. Wskaźnik ten pozwala na rozpoznanie schorzenia, ale stosowany jest też do kontrolowania leczenia. Zmierzenie jedynie poziomu hemoglobiny glikowanej nie wystarczy do ustalenia, czy osoba cierpi na cukrzycę. Konieczna jest analiza wyników w kontekście również innych badań.
W dokładniejszej diagnostyce cukrzycy stosuje się też testy, które pomagają sprecyzować charakter schorzenia. Przeprowadza się m.in. oznaczenie stężenia przeciwciał anty-GAD, co pozwala na wykrycie cukrzycy typu 1.
Poza wspomnianymi wyżej badaniami warto wykonać również dodatkowe testy, które są istotne w przypadku wykrycia cukrzycy. Mowa tu o lipidogramie określającym poziomy cholesterolu, badaniu pod kątem mikroalbuminurii (problemy z nerkami) oraz sprawdzeniu stężenia homocysteiny. W ten sposób można określić nieprawidłowości, które wywołała w organizmie cukrzyca.
Kiedy warto skorzystać z porady diabetologa?
Po wykonaniu profilu cukrzycowego warto skonsultować wyniki z diabetologiem, który nie tylko je oceni, ale także spojrzy na wyniki w szerszym kontekście – zadając dodatkowe pytania, pozna historię chorób pacjenta, dowie się również, czy w rodzinie nie było insulinooporności.
Cukrzycę dzieli się na cztery typy:
1. cukrzycę typu 1 (cukrzyca pierwotna, cukrzyca wieku młodzieńczego, cukrzyca insulinozależna),
2. cukrzycę typu 2 (cukrzyca wieku dojrzałego, cukrzyca insulinoniezależna, cukrzyca nabyta),
3. cukrzycę ciążową,
4. 4. inne specyficzne typy cukrzycy.

Cukrzyca typu 1 posiada pewnego rodzaju podtyp – cukrzycę LADA. Określana jest również mianem cukrzycy młodych dorosłych, cukrzycy typu 1 o późniejszym początku, cukrzycy insulinozależnej immunologicznie dodatniej. Ten rodzaj cukrzycy rozwija się bardzo często dopiero po 30 roku życia, dlatego też określana jest, jako cukrzyca utajona. Choroba powstaje w wyniku błędu układu odpornościowego, a więc – jako choroba autoimmunologiczna

Cukrzyca typu 2 jest to cukrzyca nabyta i może mieć z kolei dwojakie podłoże. Po pierwsze może wynikać z insulinooporności (komórki posiadają obniżoną wrażliwość na insulinę co zmniejsza wykorzystanie przez nie insuliny) komórek i tkanek. A po drugie może być skutkiem zbyt małego wytwarzania insuliny przez trzustkę. Stężenie cukru we krwi jest w tej postaci choroby zbyt wysokie, gdyż trzustka nie wydziela insuliny zgodnie z zapotrzebowaniem organizmu chorego. Ponadto, w przeciwieństwie do cukrzycy typu 1 ten rodzaj cukrzycy jest silniej związany z dziedziczeniem. Do czynników ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 zalicza się również:
1. wiek i płeć – nieco bardziej narażone na cukrzycę typu 2 są kobiety, a ryzyko rośnie wraz z wiekiem u obu płci,
2. nadwaga i otyłość,
3. stany zapalne,
4. nadciśnienie tętnicze,
5. zbyt mała ilość snu,
6. nowotwory trzustki,
7. nadczynność tarczycy,
8. zespół Cushinga,
9. stres,
10. przeciążenia zawodowe,
11. nieprawidłowa dieta,
12. cukrzyca ciążowa,
13. przyjmowanie niektórych leków ( β-blokery, leki przeciwpsychotyczne, statyny, glikokortykoidy, tiazyd),
14. narażenie na związki chemiczne.
Cukrzyca typu 1 i 2 określane są mianem cukrzycy jawnej.
Cukrzyca w ciąży może występować jako cukrzyca przedciążowa (gdy kobieta chorowała na cukrzycę przed ciążą) lub jako hiperglikemia po raz pierwszy rozpoznana w trakcie ciąży – u kobiet, które wcześniej były zdrowe. Może pojawić się u każdej ciężarnej, jednak najbardziej narażone są kobiety z nadwagą oraz u których w rodzinie występowała cukrzyca typu 2. Ryzyko również wzrasta wraz z wiekiem oraz z kolejnymi ciążami (zwłaszcza, jeśli w poprzedniej stwierdzano podwyższony poziom cukru).
Inne specyficzne typy cukrzycy – spowodowane są genetycznymi defektami funkcji komórek β lub działania insuliny (np. cukrzyca monogenowa), chorobami części zewnątrzwydzielniczej trzustki, endokrynopatiami, niektórymi lekami lub środkami chemicznymi, infekcjami, rzadko występującymi procesami immunologicznymi oraz zespołami genetycznymi z towarzyszącą cukrzycą.

Cukrzyca to bardzo poważna choroba. Nieleczona prowadzi do prowadzi do stanów zagrażających życiu.

Wielkość czcionki
Accessibility by WAH